“Was men maar op Brabant zo trots als een Fries”, zingt Guus Meeuwis in zijn lied Brabant. Nou, de provincie heeft genoeg om trots op te zijn. Maar er zijn ook zaken waar je je als Brabander misschien voor schaamt. Een overzicht van dingen waarin Noord-Brabant koploper is.
• Slimme onkruidbestrijding
Vervelend, die slakken die vreten aan je zelfgekweekte sla. Of die groene aanslag op de tegels van je terras. Veel mensen grijpen daarom naar chemische bestrijdingsmiddelen, maar dat is slecht voor het milieu. Bovendien wordt het grondwater (en dus het drinkwater) zo ook vervuild.
Noord-Brabant besloot iets aan het ongebreidelde gebruik van bestrijdingsmiddelen te doen door boeren en particulieren voorlichting te geven over hoe het slimmer kan. En die aanpak krijgt nu landelijk vervolg, meldde Brabant Magazine vorig jaar.
Agrariërs kregen onder meer tips over het gebruik van GPS en werden bijgepraat over nieuwe apparatuur, zoals machines met camera’s die onkruid bestrijden.
• Meeste goederentreinen
Door Brabantse steden rijden de meeste goederentreinen van alle steden in Nederland. Breda, Tilburg en Eindhoven vormen de top drie, constateerde het Centraal Bureau voor de Statistiek vorig jaar.
De Brabantse spoorroute vormt één van de belangrijkste verbindingen om goederen van Nederlandse havensteden naar België en Duitsland te vervoeren. Alleen op de Betuwelijn is het nog drukker, maar die spoorlijn mijdt dichtbevolkte gebieden.
Overigens vormen de goederentreinen een grote belasting voor het spoor in Noord-Brabant. Doordat er aan de Duitse kant van de Betuwelijn nog gewerkt wordt, rijden veel treinen om via de zuidelijkere Brabantroute. Steden in Noord-Brabant maken zich zorgen om de toename van het aantal treinen, zeker sinds het in Tilburg vorig jaar mis ging met een goederentrein.
• Meeste autoschade
Zijn Brabanders zulke slechte chauffeurs of liggen er gewoon meer kilometers asfalt in de provincie? Hoe dan ook, in Noord-Brabant ligt het aantal autoschades dat wordt geclaimd bij verzekeraars zo'n 20 procent boven het landelijk gemiddelde, meldde BNR vorig jaar op basis van cijfers van schadespecialist CER.
Directeur Ruud Kooyman heeft wel een verklaring voor de Brabantse uitschieter: "We zien dat Noord-Brabant het meest uitgebreide wegennet heeft met een groot aandeel gemeentelijke en provinciale wegen. Het is algemeen bekend dat rijkswegen een stuk veiliger zijn."
Noord-Brabant was in 2014 ook de provincie met de meeste verkeersdoden. Er vielen dat jaar 100 dodelijke slachtoffers op de Brabantse wegen, negentien meer dan het jaar ervoor. Maar als je dat afzet tegen het aantal inwoners, valt dat reuze mee. Zeeland heeft per inwoner de meeste ongevallen met dodelijke afloop.
• Meeste megastallen
Megastallen zijn al jaren een controversieel onderwerp. Volgens critici zijn de grote veehouderijen dieronvriendelijk, milieubelastend en beeldvervuilend, maar boeren menen dat dit allemaal wel meevalt.
Kennisinstituut Alterra van de Universiteit Wageningen inventariseerde het aantal megastallen per provincie (zie deze pdf voor de criteria die gehanteerd zijn). Daarbij springt Noord-Brabant eruit. In 2013 waren er 152 megastallen (exclusief pluimvee) in de provincie, ruim anderhalf keer zoveel als in de nummer twee, Friesland.
• Meeste patentaanvragen
De meeste inventieve stad ter wereld ligt in Nederland. Het Amerikaanse tijdschrift Forbes berekende op basis van cijfers van de OESO dat Eindhoven de stad is met de meeste patenten per inwoner. Per 10.000 Eindhovenaren produceert de stad 22,8 patenten. Nummer twee van de ranglijst, het Amerikaanse San Diego, blijft daar met nog geen negen patenten per inwoner ver bij achter.
Natuurlijk, patenten per inwoner is niet de meest geraffineerde maatstaf voor innovatiekracht. Eindhoven heeft relatief weinig inwoners en de patenten van Philips, ASML, NXP en andere hightech bedrijven tellen daardoor meer mee dan de uitvindingen van bedrijven in Amerikaanse en Aziatische megasteden.
Maar eerder had de Amerikaanse Intelligent Community Forum de regio Eindhoven ook al tot ‘Slimste Regio ter Wereld’ verkozen. Blijkbaar doen ze daar in Noord-Brabant echt iets exceptioneels.
• Duurste dienstreizen
Bijna 200.000 euro gaf de provincie Noord-Brabant uit aan dienstreizen voor gedeputeerden in de periode 2011-2014. Dat bleek vorig jaar uit gegevens die de NOS en regionale omroepen hebben opgevraagd bij provincies.
Vooral reisjes naar China zijn populair bij Brabantse gedeputeerden. Daar gaf de provincie meer dan 77.000 euro aan uit. De vriendschappelijke band die Noord-Brabant onderhoudt met de Chinese provincie Jiangsu speelt daarbij ongetwijfeld een rol.
• Schone ov-bussen
Het busvervoer in Noord-Brabant vergroent sneller dan in andere Nederlandse provincies. Er rijden nu 279 bussen rond die zich houden aan de relatief schone Euro VI-norm voor diesel, blijkt uit een inventarisatie van kennisplatform CROW. In vergelijking met de eerdere richtlijn Euro V levert dat tot een derde minder fijnstof op en een kwart minder stikstofoxides.
• Drugsprovincie van Nederland
Brabant wietland. Criminelen produceren voor een miljard euro aan wiet in de provincie, schatten politie en justitie. Er zouden tussen de 5.500 en 6.800 wietkwekerijen zijn in Noord-Brabant, die jaarlijks meer dan 340.000 kilo wiet produceren. "Zoveel wiet krijgen alle Brabanders lang niet opgerookt. Een groot deel is dan ook bedoeld voor de export", aldus de politie in een uitzending van Bureau Brabant eind vorig jaar.
En ook voor harddrugs weten criminelen te vinden Noord-Brabant. Regelmatig worden er vaten met chemisch afval gevonden in de natuur, die vermoedelijk worden gedumpt door makers van synthetische drugs.
De Brabantse politie is al jaren bezig om de drugscriminaliteit terug te dringen. Vorig jaar zijn er in de provincie veertien drugslaboratoria en dertig opslagruimtes opgerold. De harde aanpak heeft succes: de criminelen wijken inmiddels uit naar andere delen van Nederland, of zoeken hun heil in Duitsland of België voor het maken van synthetische drugs.
• Meeste moorden
Waar werden vorig jaar de meeste moorden gepleegd? Niet in Amsterdam. Ook niet in Rotterdam. Nee, koploper is West-Brabant, waar in 2015 zeventien mensen omkwamen door een misdrijf. Daarbij ging het vaak om moorden met een criminele achtergrond, wat gezien de drugshandel in de provincie niet verwonderlijk is.
Hoe komt het dat er zoveel moorden zijn in West-Brabant? De locatie heeft daar veel mee te maken. De regio ligt precies op een smokkelroute van cocaïne, tussen de havens van Rotterdam en Antwerpen. En het weidse Brabantse platteland is voor criminelen ideaal om ongezien drugs te produceren.
Criminoloog Toine Spapens geeft tegenover het AD nog een andere verklaring. "Het enige wat je kunt zeggen is: als de moorden door de politie niet aan elkaar gerelateerd kunnen worden, onderstreept dat wel dat er vele criminele groepen in het Brabantse actief zijn."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl